De Charme van de Sleur

Tussen de sokken en de sterren in Arcade Paradise

Toen ik op tweede kerstdag met vrienden aan tafel zat kreeg ik de volgende vraag: ‘Zeg Keez, welke baantjes heb jij eigenlijk allemaal gehad?’. Het antwoord zal je verbazen!

Ik groeide op in de Pythagorasstraat in de Watergraafsmeer in Amsterdam Oost. Toen mijn ouders daar in 1978 een huis kochten, waren veel van hun vrienden verbaasd. ‘Wat moet je zo ver uit de stad?’ Baantjes scoren voor hun jongste kind, zo bleek. 

Mijn eerste betaalde klusje was oppassen. Na school, twee keer in de week. Dit bestond uit veel TV kijken -Pokémon- en knikkebollend wegvallen -afgepeigerde puber- terwijl Ash en Pikachu het uitvochten op een compacte CRT TV die laag in een IKEA Ivar kast stond, tussen de macrobiotische en vegan kookboeken. Een paar deuren verderop woonde John, en John werkte bij Paradiso. Hij zag mij en mijn broer Jan rondlopen met instrumenten. We droegen bandshirts over onze longsleeves. Hij nodigde in eerste instantie Jan - en later ook mij uit om als humper (stagehand voor het klootjesvolk) in ‘de poptempel’ te komen werken. 

Ik werkte vele jaren bij Paradiso. Het is de plek waar ik de meeste uren heb doorgebracht in arbeidsachtige hoedanigheid. Tijdens mijn studie in Tilburg was ik even weg, maar ik keerde weer terug. Tegelijk met die terugkeer begon ik met het geven van drumles op De Popschool, twee hoeken van mijn ouderlijk huis vandaan. Een plek waar ik al talloze weekends had doorgebracht; repeterende, schrijvende, opnemende, blowende - voordat ik in een kleine ruimte met drie drumstellen plaats nam en les gaf aan leerlingen die zelden hadden geoefend en stuk voor stuk Red Hot Chili Peppers fan waren. Ik bleef lesgeven tot ik vaker wel dan niet een invaller moest inschakelen.

En nu zijn we tien jaar verder en speel ik de game Arcade Paradise. Een game waarin je de enige werknemer bent bij de wasserette van je vader. Een vader die weinig vertrouwen heeft in jouw toekomst. Het lijkt erop dat dat vertrouwen bij jezelf ook niet overloopt. Op je eerste dag ontdek je de schat die in hierin verscholen ligt. Achter een onbeduidend deurtje. Het is 1992 en je hebt toch niks beters te doen.

Arcade Paradise is het baantje dat ik nooit had. De vertrouwdheid van de suffe verplichting, de charme van de sleur waar vooral in Noord Amerikaanse media een zweem van romantiek omheen hangt. Romantiek is in eerste instantie in Arcade Paradise vooral in de achterkamer van de wasserette te vinden, waar een bescheiden hoeveelheid arcadekasten staat opgesteld. Allemaal compleet aangekleed en speelbaar. Allemaal ontwapenend in hun eenvoud, zowel in het spelontwerp als in audiovisuele vormgeving.
Terwijl in de wasserette de manden vuile kleding van vreemden zich opstapelen, en de was al lang uit de droger had gemoeten, de kauwgom op de geldwissel machine vastkoekt, de wc verstopt is en mijn vader op het antwoordapparaat staat met passief agressieve berichten, houdt het scherm van deze arcadekasten me in een houdgreep. Ik spaar voor een jukebox. Ik heb bijna genoeg sterren verzameld in Woodgirl’s Adventure om de volgende brug te repareren. Ik praat met de hond. Nog één ster. Thanks bruh!
De achterkamer is vandaag gerenoveerd. Ik kan het linoleum ruiken. Ik zie de neon verlichting reflecteren op het glas van het scherm. Waarom staat de airhockey tafel zo onhandig dicht bij de ingang? Mijn digitale Casio horloge blijft me op de hoogte houden van die andere machines in de door TL verlichte ruimte aan de andere kant van het onbeduidende deurtje:

WASH WASH DRY WASH DRY

Ik ruk me los, tuimel de wasserette in en mijn motorisch geheugen neemt het over. Schone was in de droger, droge was op de balie, vuile was in de wasmachine, ouwe sok in de zak, volle zak in de container buiten om de hoek in het vieze steegje. Alles draait. Alles is, of wordt spoedig schoon. De charme van de sleur ontvouwt zich en even is de muur tussen de arcade en de wasserette weg. Nu is er enkel nog de routine, de uren die gemaakt moeten worden, de ruimte bespelen als een schaduw die glimmende tegels en lege manden achterlaat. Tot de bus me naar huis brengt in het holst van de nacht, en de morgen me een jukebox bezorgt.

Arcade Paradise uit 2022 door Nosebleed Interactive
Gespeeld op Steam Deck via Xcloud
Beschikbaar op: Microsoft Windows, Nintendo Switch, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One, Xbox Series S/X